Eigen risico

Het zorgverzekering eigen risico is het bedrag dat je zelf moet betalen voordat je zorgverzekeraar vergoedingen voor medische kosten uitkeert.

Er bestaat een wettelijke verplichting eigen risico te betalen voor je zorgverzekering. Het eigen risico, dat wordt bepaald door de overheid, is een gedeelte van je jaarlijkse zorgkosten die eerst voor eigen rekening komen. Op deze wijze probeert de Nederlandse overheid al te lichtvaardig zorggebruik te ontmoedigen en worden de totale zorgkosten in Nederland in toom gehouden. Belangrijk om te weten:

  • Het verplicht eigen risico is in 2024 op €385,- vastgesteld
  • In het basispakket van een zorgverzekering bestaan twee soorten eigen risico’s: een verplicht eigen risico en een vrijwillig eigen risico
  • Het verplichte eigen risico geldt voor iedereen en het vrijwillig eigen risico mag je zelf bepalen: het eigen risico kan met maximaal €500,- worden verhoogd

Vergelijk zorgverzekeringen met verplicht en vrijwillig eigen risico

Vergelijk zorgverzekeringen

Waarom is er een eigen risico?

Het eigen risico bestaat pas sinds 2008. Voor dit jaartal kreeg je juist geld als je geen zorgkosten maakte. De reden dat er een eigen risico werd ingesteld is tweeledig: aan de ene kant wilde men zo bewustwording creëren wat zorg wel niet kost. Aan de andere kant wilde men met het eigen risico de zorgpremies drukken. Vanuit de maatschappij en de politiek komt er steeds meer kritiek op het hoge eigen risico, veel mensen willen dat het wordt afgeschaft. Als dit gebeurt zullen de zorgkosten met miljoenen toenemen, de vraag is waar dit dan van bekostigd gaat worden.

Verplicht eigen risico

Voordat je recht hebt op bepaalde vergoedingen vanuit het basispakket van je zorgverzekering, dien je eerst het verplicht eigen risico te betalen. Zoals eerder aangestipt houdt dat in dat je eerst zelf een deel betaalt van de zorg die je nodig hebt. Alle zorg die je nadien in hetzelfde jaar ontvangt krijg je dan volledig vergoed via je basiszorgverzekering.

Uitzonderingen op het eigen risico

Er zijn echter uitzonderingen van zorg die niet binnen het verplichte eigen risico vallen. Deze zorg wordt dus altijd vergoed door de zorgverzekeraar. Deze uitzonderingen zijn:

  • Zorg die je ontvangt bij de huisarts, met uitzondering van bloedonderzoek en voorgeschreven medicatie
  • Jongeren onder de 18 jaar die zorg vanuit de basisverzekering ontvangen
  • Kraamzorg
  • Verloskundige zorg
  • Vergoedingen vanuit de aanvullende zorgverzekering, zoals een aanvullende tandartsverzekering of alternatieve geneeswijzen
  • Hulpmiddelen (in bruikleen) gekregen vanuit de thuiszorg
  • Zorgverlening op basis van de Wlz (Wet Langdurige Zorg) of Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning)
  • Bepaalde inentingen en nationale bevolkingsonderzoeken
  • Donorschap: wanneer jij een orgaan doneert, worden de zorgkosten niet op jouw zorgverzekering en eigen risico verhaald maar op degene die jouw donororgaan ontvangt. Voor nacontroles tot 13 weken na de operatie geldt hetzelfde.

Hoe werkt het eigen risico?

Het eigen risico betaal je jaarlijks eenmalig over alle zorgkosten die onder het eigen risico vallen. Indien bijvoorbeeld de behandeling in een ziekenhuis start in november 2023, is deze startdatum van belang voor de zorgfactuur. Op het moment dat je behandeling start wordt een nieuwe rekening met betrekking tot deze behandeling en alle nodige vervolgbehandelingen geopend. Het kan dus goed zijn dat je behandeling in 2024 doorloopt: de kosten worden echter niet verhaald op je eigen risico in 2024. Je zou in dat geval ‘dubbel’ worden belast.

Uitzondering op de regel

Indien de behandeling meer dan 120 dagen doorloopt na de start van de behandeling wordt een tussentijdse factuur opgesteld. Op het moment dat de datum in een nieuw verzekeringsjaar valt, vallen de kosten ook onder het eigen risico van dat jaar.

Wat is de hoogte van het eigen risico?

De hoogte van het verplichte eigen risico verschilt per jaar, wordt vastgesteld door de overheid en is voor iedere Nederlander even hoog. De afgelopen jaren is de hoogte van het eigen risico sterk gestegen, met een uitschieter tussen 2012 en 2013. In 2024 is het eigen risico gelijk gebleven. Een overzicht van deze stijging en de huidige hoogte:

Vrijwillig eigen risico

Het is mogelijk om je eigen risico vrijwillig te verhogen. Het voordeel hiervan is dat je korting krijgt op je maandelijkse zorgpremie. (Deze korting kan oplopen tot ongeveer €20,- per maand).
Je kunt kiezen uit de volgende bedragen voor de verhoging (deze komen dus bovenop het verplichte eigen risico van €385,-).

  • €100,-
  • €200,-
  • €300,-
  • €400,-
  • €500,-

Je kunt dus een eigen risico hebben van maximaal €885,- per jaar. Het is alleen verstandig om hiervoor te kiezen als je verwacht weinig zorgkosten te maken. Om voor jezelf te bepalen of je veel zorgkosten gaat maken, kan je nagaan hoeveel zorgkosten je in het verleden hebt gemaakt. Houd wel in gedachte dat als je voor een hoog vrijwillig eigen risico kiest, je dan het hele bedrag in één keer zelf moet kunnen ophoesten!

Verschil met de eigen bijdrage

Veel studenten kennen het verschil niet tussen het eigen risico en de eigen bijdrage. Wanneer ze het eigen risico voor het jaar betaalt hebben en alsnog een rekening krijgen, zijn ze dan ook erg verbaasd. Helaas kan deze rekening wel kloppen. Het is namelijk zo dat sommige behandelingen, zoals de psycholoog, naast het standaard eigen risico ook nog een eigen bijdrage kennen. Hierbij maakt het niet uit hoe vaak je gaat, elke behandeling zal je een bepaald percentage zelf moeten betalen. Wil je meer weten over de eigen bijdrage? Lees dan ons artikel over het verschil tussen het eigen risico en de eigen bijdrage.

Compensatie voor het eigen risico

Het was altijd mogelijk om in speciale gevallen een compensatie te krijgen op je eigen risico, in de vorm van een geldbedrag. Je kwam hiervoor in aanmerking als je een ernstige ziekte of een chronische aandoening had. In 2014 is de compensatie voor het eigen risico afgeschaft. Het is dus niet meer mogelijk om een vergoeding voor het eigen risico te krijgen.

Wat als ik het eigen risico niet kan betalen?

Heb je gebruik gemaakt van zorg waarop het eigen risico van toepassing is, dan ben je wettelijk verplicht om dit te betalen. Helaas geven steeds meer mensen aan dat ze het echt niet kunnen betalen. Is dit bij jou ook het geval? Neem dan contact op met je zorgverzekeraar om een betalingsregeling te treffen. Zit je sowieso krap bij kas en weet je zeker dat je van zorg gebruik gaat maken, dan kun je vaak ook met je zorgverzekeraar afspreken dat het eigen risico verspreid over het jaar direct met de premie van je zorgverzekering wordt afgeschreven.

Geldt het eigen risico ook voor buitenlandse zorgkosten?

Ga je tijdelijk in het buitenland studeren of op vakantie naar het buitenland en beland je in het ziekenhuis, dan wil je vast weten hoe het dan zit met het eigen risico. Voor je zorgverzekering maakt het niet uit of de medische kosten in Nederland of over de grens zijn gemaakt. Dit betekent dat je ook over de medische kosten in het buitenland het eigen risico moet betalen. Medische kosten in het buitenland worden namelijk tot het in Nederland geldende tarief vergoed en daarom maakt het geen verschil wat betreft het eigen risico. Ga je langer dan een jaar naar het buitenland? Of ga je naast je studie werken? Dan kunnen er wel andere regels gelden. Kijk voor meer informatie hierover op onze pagina zorg in het buitenland.

Wijziging beleid

Vanaf 1 januari 2025 veranderen de regels met betrekking tot het eigen risico. Het eigen risico bedraagt straks nog steeds € 385,- per jaar, maar als je een medische behandeling in het ziekenhuis ondergaat, kost dit maximaal € 150,- in plaats van het volledige bedrag van € 385,-.

Vanaf 2025 hoef je elke keer dat je naar het ziekenhuis gaat maximaal € 150,- te betalen. Als je meerdere keren per jaar naar het ziekenhuis gaat, blijft het bedrag per behandeling maximaal € 150,-. Als de behandeling minder dan € 150,- kost, betaal je het lagere bedrag. Deze regeling geldt alleen voor medisch specialistische zorg in het ziekenhuis, bepaalde soorten zorg zijn vrijgesteld van het eigen risico, daar hoef je nooit voor te betalen.

Let op: de regeling van maximaal € 150,- geldt niet voor het vrijwillig eigen risico. Als je kiest voor een vrijwillig eigen risico, betaal je direct het volledige eigen risico (of een lager bedrag als de behandeling goedkoper is).

Voorbeeld

Stel dat je een vrijwillig eigen risico hebt van € 500,- bovenop het verplichte eigen risico van € 385,- en in februari 2025 ga je naar het ziekenhuis, omdat je arm gebroken is en de behandeling kost € 450,-. Dan betaal je € 150,- vanuit het verplichte eigen risico en € 300,- vanuit het vrijwillig eigen risico. In juni heb je tintelingen in je vingers en word je doorverwezen naar de neuroloog, wat € 750,- kost. Van deze rekening betaal je weer € 150,- vanuit het verplichte eigen risico. Daarnaast betaal je het resterende bedrag van je vrijwillig eigen risico, dus € 350,-. In totaal betaal je dus € 800,- (2x € 150,- + € 500,-). Als je niet had gekozen voor een vrijwillig eigen risico, zou je € 300,- (2x € 150,-) zelf hebben betaald.

Expertise

Wij zijn een onafhankelijke website gespecialiseerd in verzekeringen en toegespitst op studenten. Wij werken met een vast team van specialisten die nauw betrokken zijn bij het samenstellen van informatie voor deze website.

Bronnen

Deze pagina is tot stand gekomen door gebruik te maken van o.a. onderstaande bronnen:

  • www.rijksoverheid.nl
  • www.zorgverzekeringslijn.nl

Informatie gecontroleerd door expert

linda van Reenen - ZorgexpertDe informatie op deze pagina is gecontroleerd door Linda van Reenen. Zij is de specialist op het gebied van studenten verzekeringen en meer dan 5 jaar werkzaam voor Studentenverzekeringen.nl.

Medisch advies

De informatie op onze website heeft als doel om studenten / jongeren zo uitgebreid mogelijk in leesbare taal te informeren over verzekeringen. Wij zijn geen zorgverlener en mogen geen medisch advies geven. Heb je specifieke medische vragen? Leg deze dan voor aan een arts of een professionele zorgverlener.

Keurmerk

We zijn gecertificeerd door:

Logo Erkend Vergelijker

Waar ben je naar op zoek...

Over ons

Studentenverzekeringen.nl neemt deel aan de collectieve vergunning in bemiddeling van Awin BV AFM Nummer: 12042897